ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ စာတေစာင္ (ဒုတိယပိုင္း)

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ စာတစ္ေစာင္(၆)

တကယ္ေတာ့ စုအေနနဲ႕ ျမန္မာျပည္မွာ ေနတုန္းကေရာ၊ အိႏၵိယမွာ ေနတုန္းကပါ ဧည့္သည္ေတြ အမ်ားႀကီး ႀကံဳခဲ့ဖူးတာမို႔ ဧည့္ဆိုရင္ အသားက်ေနၿပီ ထင္ပါတယ္။  တကယ္ေတာ့ မိုက္ကယ္ဟာ စုလို အေရွ႕တိုင္းသူ တစ္ေယာက္ကို ရထားတဲ့အတြက္ အခုလို ဧည့္ေတြကို မၿငိဳျငင္တာမို႔ ကံေကာင္းတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေအာက္စ္ဖို႕ဒ္မွာ မိုက္ကယ္ဟာ ကိုယ္ပိုင္မိတ္ေဆြေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

ကၽြန္မတို႔က ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၆ ခုႏွစ္အထိ အဂၤလန္မွာ ေနခဲ့ၾကရာမွာ မိတ္ေဆြေတြ အမ်ားႀကီး ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမိတ္ေဆြေတြ အားလံုးနဲ႔ခင္မင္မႈဟာလည္း နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း ရွိခဲ့တာပါ။ မိတ္ေဆြအမ်ား စုကေတာ့ လန္ဒန္နဲ႔ ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္မွာ ရွိတဲ့ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ ႀကီးႀကီး ငယ္ငယ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔ လင္မယားရယ္၊ မိုက္ကယ္တို႔ မိသားစုရယ္ မွာေတာ့ ရာထူးရာခံ ျမင့္ျမင့္မားမားမရွိတာ ခ်င္း၊ နာမည္မႀကီးၾကတာခ်င္းေရာ ပိုက္ဆံမရွိတာခ်င္းပါ တူေနၾကတာမို႔ ခံစားခ်က္ခ်င္း ထပ္တူက်ခဲ့ၾကပါ တယ္။ မိုက္ကယ္က ကၽြန္မရဲ႕ လက္ရာကို အလြန္သေဘာက်ခဲ့သလို ကၽြန္မကလည္း မိုက္ကယ့္အေပၚ ကၽြန္မရဲ႕ေမာင္အရင္း တစ္ေယာက္လို သေဘာထားကာ ေမာင္ငယ္ေလး မဆာေလာင္ရေအာင္ ေကၽြးေမြးရမယ္ ဆိုတဲ့ အသိမ်ိဳး ျဖစ္ေနရတာကိုပဲ စြဲလန္း သေဘာက်ေနခဲ့တာပါ။

 ခ်စ္စဖြယ္ အလက္ဇႏၷား အဲရစ္

ကၽြန္မနဲ႔ စုကေတာ့ မိသားစု အေၾကာင္း ေျပာလိုက္၊ အခ်က္အျပဳတ္ အေၾကာင္း ေျပာလိုက္၊ အလက္ဇႏၵား ကို အႏွီးေဘာင္းဘီေလးလဲေပးရင္း သီခ်င္းေလး ဘာေလး ညည္းၿပီး ေခ်ာ့သိပ္လိုက္နဲ႔ေပါ့။ ၿပီးရင္ၿမိဳ႕ထဲက ေလဘာတီ အထည္ဆိုင္ကို သြားၿပီး အျပင္ဘက္မွန္အေရွ႕ကေန ဘယ္အဆင္ေလးေတြ ဝယ္ရင္ေကာင္းမလဲ လို႔  စိတ္ကူးၾကတယ္။  ဝယ္တာကေတာ့ ေလ်ာ့ေစ်းခ်တဲ့အခ်ိန္မွ ဝယ္ႏိုင္ၾကမွာကိုး။ ကၽြန္မတို႔ ႏွစ္ေယာက္က တျခားသာမန္ အိမ္ေထာင္ရွင္မေတြလိုပဲ အိမ္ေထာင့္တာဝန္ ေတြနဲ႔သာ ကိုယ့္ကိုယ္ပိုင္အခ်ိန္ေတြကို အတူတူ ကုန္ဆံုးခဲ့ၾကတာပါ။ ကၽြန္မတို႔ ႏွစ္ေယာက္စလံုးက ကိုယ့္ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ဒါမွမဟုတ္ စာေပသေဘာထားေတြကို မျဖစ္မေန ေဆြးေႏြးထုတ္ေဖာ္ ၾကရမယ္လို႔လည္း သေဘာမထားခဲ့ ၾကပါဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ ကၽြန္မအတြက္ မိန္းမတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ အခ်ိန္ေတြကို သာမန္အိမ္ေထာင္ရွင္မတစ္ ေယာက္လို ကုန္ဆံုးေစခဲ့တာဟာ ပထမဆံုးနဲ႕ ေနာက္ဆံုးအေတြ႕အၾကံဳ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

တစ္ေန႔မွာေတာ့ ၿမိဳ႕ျပ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္စုစာေလာက္ က်င္လည္ခဲ့တဲ့ စုဟာ “ ႏိုရီကိုေရ၊
တခ်ဳိ႕အဂၤလိပ္ေတြက ေခြးကလြဲၿပီး ဘာကိုမွ မခ်စ္တတ္ၾကဘူးေနာ္”လို႔ ျဗဳန္းစားႀကီး ေျပာခ်လိုက္ပါတယ္။ ကၽြန္မကလည္း “ဘာလို႔လဲ”လို႔ ျပန္မေမးျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ကၽြန္မသိေနတာပဲေလ။ သူ႔အဖို႔ လူတစ္ေယာက္ အေနနဲ႕ အဂၤလိပ္ရယ္လို႔ ျဖစ္လာရင္ ေပးဆပ္ရမွာကေတာ့ အထီးက်န္မႈပဲ ဆိုတာ သေဘာေပါက္ေနခဲ့တယ္လို႔ ကၽြန္မက သိေနတာေလ။ သူခံစားေနရတဲ့ အျပင္ လူဆိုတဲ့ စိတ္ခံစားမႈ သက္သက္ေၾကာင့္ခ်ည္း ဒီလိုေျပာျဖစ္ တာမဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ သူ႔အေနနဲ႕ အေရွ႕နဲ႕ အေနာက္ကမၻာမွာ “ေမတၱာ”ကို ထုတ္ေဖာ္ျပသပံု မတူၾကေၾကာင္း သေဘာေပါက္ခဲ့လို႔လည္း ခုလိုထုတ္ေျပာခဲ့တာပါ။

စုအေနနဲ႕ မိုက္ကယ္ရဲ႕အခ်စ္ကို ဘယ္ေလာက္ပဲ ပိုပိုလွ်ံလွ်ံ ရေနတယ္ ဆိုေပမယ့္ အာရွသူ တစ္ေယာက္ အေန နဲ႕ အခုလို ေတြးမိလာတာ မဆန္းပါဘူး။ ခပ္တံုးတံုးဓားနဲ႕ ခက္ရင္းကို သံုးၿပီး စိတ္ဝင္စားစရာ မေကာင္းတဲ့ အသားတံုးတစ္တံုးကို လွီးေနခိုက္မွာ စားပြဲေပၚကို ေခါက္ဆြဲတစ္ပန္းကန္ ေရာက္လာသလိုျဖစ္မွာေပါ့။ ကၽြန္မတို႔ ႏွစ္ေယာက္စလံုး အဖို႔ေတာ့ သက္ျပင္းေမာေတြ ႐ိႈက္ခဲ့ျဖစ္တာ အတူတူပါ။ ေန႔စဥ္ဘဝ အေနအထားေတြေပၚမွာ ကၽြန္မတို႔ႏွစ္ေယာက္စလံုး အတူတူပဲ သေဘာေပါက္ နားလည္ခဲ့ၾကတာကို ႏွစ္ေယာက္လံုးက ထုတ္မေျပာဘဲ သေဘာေပါက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့  အဲဒီကာလေတြဟာ ကၽြန္မတို႔အဖို႔ ခက္ခဲခဲ့တဲ့ကာလေတြ ပါ။ ဒါေပမယ့္  အလက္ဇႏၵားရဲ႕ ခ်စ္စဖြယ္ အျပဳအမူေလးေတြေၾကာင့္ စိတ္သက္သာရာ  ရခဲ့ပါတယ္။

ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္က ဘဝကို ကၽြန္မတို႔ေတြ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႕ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတယ္ဆိုပါေတာ့။
ေနာက္ သံုးႏွစ္ ၾကာတဲ့အခါမွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔က ဂ်ပန္ကို ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္မွာ  မိုက္ကယ္နဲ႔  စုဆီကေန စာတစ္ေစာင္ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ မႏွစ္က ႏွစ္လယ္ကတည္းက ကၽြန္မ ေပးပို႔ခဲ့တဲ့ ခရစ္စမတ္ကဒ္ဟာ သူတို႔ရွိရာ အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ဖ်ား က တာဝန္ဂ္ၿမိဳ႕ေလးဆီကို ေရာက္သြားပံုရပါတယ္။ စာထဲမွာ စုက မိုက္ကယ္ဟာ အလုပ္မ်ားေနၿပီး သူနဲ႕သားႏွစ္ေယာက္က မိုက္ကယ့္ကို ကူညီေနပါသတဲ့။
စုက သားငယ္ေလးရဲ႕နာမည္ကို မိတ္ဆက္ေပးလာပါတယ္။ ထိန္လင္း ဒဲမီယန္ ကင္မ္ အာ႐ူဒန္ ပါတဲ့။ ေနာက္ ထပ္ တိဘက္နာမည္ႏွစ္ခုလည္း လားမားဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ေပးထားေသးသတဲ့။ ေနာက္တစ္ခါ လန္ဒန္က ထိုင္းဘုန္းႀကီးတစ္ပါးကလည္း ပါဠိနာမည္တစ္ခု ေပးထားပါေသးတယ္။

 စုက “ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ သားငယ္ေလးကို ကၽြန္မတို႔က ဘာဘာလို႔ ေခၚတယ္။ မ်က္လံုးက ျပဴးျပဴးဝိုင္းဝိုင္း၊ မ်က္ႏွာက ပန္းသီးလို လံုးလံုးဝန္းဝန္းနဲ႕ေလ။ ကၽြန္မ ထင္တာကေတာ့ ရွင္သူ႕ကိုခ်စ္မွာပါ။ သူကအလက္ဇႏၵားနဲ႔မတူဘူး။ အားကလည္း သန္တယ္။ ခပ္ဂ်စ္ဂ်စ္ေပါ့။ အလုပ္လုပ္တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ ေတာ္တယ္။ စကားေျပာတဲ့ေနရာမွာေတာ့ သူ႔အသက္ တစ္ႏွစ္ခြဲခါနီး ေနေပမယ့္ ခုထိေကာင္းေကာင္း မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ အလက္ဇႏၵားတုန္းက ဒီအရြယ္ဆို ေကာင္းေကာင္း ေျပာေနႏိုင္ၿပီ”လို႔ ကၽြန္မကိုေျပာပါတယ္။ စု ၾကည့္ရတာ ဒီသားေလးကို ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္  သေဘာက်ေနပံုပါ။ ဘာဘာေရ မင္းစကား မေျပာႏိုင္ေသးတာကို မပူပါနဲ႕ကြယ္။ မိဘေတြအႀကိဳက္ မင္းကို ဒီေလာက္႐ႈပ္တဲ့ နာမည္အရွည္ႀကီး အေပးခံရတာ စိတ္႐ႈပ္စရာမွန္း သိပါရဲ႕။

တစ္ခါမွာေတာ့ ကၽြန္မက စာထဲမွာ “ခ်ာတိတ္ဆိုးေလးႏွစ္ေယာက္” လို႕ သံုးမိဟန္တူပါရဲ႕ စုက “ရွင္ မွန္တယ္ ႏိုရီကို။ ကၽြန္မတို႔မွာ ခ်ာတိတ္ဆိုးေလး ႏွစ္ေယာက္ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္မက သံုးေယာက္လိုခ်င္တာ။ တစ္ေယာက္က က်န္တဲ့ႏွစ္ေယာက္ထက္ ပိုဆိုးမယ့္ကေလးမ်ဳိးေပါ့”လို႔ စာေရးလာပါတယ္။  တတိယတစ္ေယာက္ လိုခ်င္တယ္သာ ေျပာတာပါ။ မိန္းကေလးလား၊ ေယာက်္ားေလးလားလို႔ေတာ့ သူကမေျပာပါဘူး။ စုကိုယ္တိုင္က သူ႔အစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ထက္  ပိုခြန္အားရွိတဲ့ မိန္းကေလး ျဖစ္ခဲ့သလို တတိယေျမာက္ ကေလးလည္း ျဖစ္တယ္ေလ။ စာက ခပ္ရွည္ရွည္ျဖစ္ၿပီး အဲဒီထဲမွာ “ကၽြန္မ ေငြစုေနတာ ျပည့္ရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ကို လာလည္ခ်င္ေသးတယ္။ ရွင္တို႔ရဲ႕ ေက်းလက္အိမ္ေလးဆီကို အေျပး ေရာက္လာ ခ်င္တာေပါ့။ အခုေတာ့ ကၽြန္မတို႔လည္း ကိုယ့္အခန္းေလးကို ဂ်ပန္မိသားစု လက္ထဲထားခဲ့ရတာ။ သူတို႔က ပါပီေလးကို ေကာင္းေကာင္း ၾကည့္ေပးတယ္ေလ”လို႔ ေရးထားျပန္တာပါ။ သူ႔မွာသာ ခ်ာတိတ္ႏွစ္ေယာက္ ထက္မိုက္တဲ့ သမီးကေလး ရွိခဲ့ရင္  အခုလို အခက္အခဲေတြ ေတြ႕တဲ့အခါ အေတာ္အားကိုးရရွာမွာလို႔ ကၽြန္မ ေတြးေနမိပါရဲ႕။ 

                                                              ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။                                                                                         မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)

ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အတြက္ စာတစ္ေစာင္ (၇)

မိုက္ကယ္ကေတာ့ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေနေနတဲ့ေနရာကို အိႏၵိယေျမပံုေပၚမွာ ရွာၾကည့္ပါလား။ ဟိုးအေပၚ ဘက္မွာေလ။ ႏိုရီကိုရဲ႕ ခရစ္စမတ္ ကတ္ေလး မေန႔ကရေတာ့ သိပ္ဝမ္းသာတာပဲ။ ခင္ဗ်ားရဲ႕ သေဘာက်စရာ ဟင္းခ်က္လက္ရာကိုေရာ၊ ခင္မင္စြာ အတူရွိခဲ့မႈကိုပါ ျပန္ေအာက္ေမ့စရာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ့္ ပါရဂူဘြဲ႕စာတမ္းက မၾကာေသးခင္ကမွ ၿပီးသြားတာပါ။ စာတမ္းကိုေတာ့ ဒီႏွစ္ထဲမွာ စာအုပ္အျဖစ္ ထြက္မယ္ေလ။ ၿပီးရင္ စိန္႔ဂၽြန္းေကာလိပ္မွာ ဖဲလိုးရွစ္ တစ္ႏွစ္ခြဲျပန္လုပ္ရဦးမယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္မွာ အိမ္ဝယ္ဖို႔ စဥ္းစားေနပါတယ္။ အဲဒီမွာပဲ အၿမဲတမ္း အေျခခ်ေနခ်င္ တယ္ေလ။ ႏွစ္ေယာက္လံုးကို ခ်စ္ခင္တဲ့ မိုက္ကယ္”လို႔ စာေရးလာပါတယ္။

၁၉၇၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၃ ရက္မွာေတာ့ ကၽြန္မ ခင္ပြန္းရဲ႕ သုေတသနကိစၥေၾကာင့္ ေမာ္စကိုမွာ တစ္ႏွစ္နီးပါး သြားေနရဖို႔ ျဖစ္လာပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ဆိုဗီယက္ ယူနီယံေခတ္မို႔ အစစအရာရာ ရွားပါး တာေတြေၾကာင့္ ထင္ထားတာထက္ ပိုၿပီးအဆင္မေျပခဲ့ပါဘူး။ မိုက္ကယ္နဲ႔ စုဆီလည္း မဆက္သြယ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ အမွန္အတိုင္း ေျပာရရင္ေတာ့ ကၽြန္မတို႔ကလည္း ေမာ္စကိုကေန ကမၻာ့ အေနာက္ျခမ္းက သူငယ္ခ်င္းေတြဆီ ကို စာထည့္ဖို႔ေတာင္ အေတာ္စဥ္းစား ခဲ့ၾကရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လန္ဒန္ဆိုတာ ေမာ္စကိုကေနဆိုရင္ ဂ်ပန္ထက္ ပိုနီးတဲ့ေနရာမွာပါ။ ကၽြန္မတို႔အေနနဲ႔ ေအာက္စဖို႔ဒ္ကို ခဏတစ္ျဖဳတ္ ဝင္ခ်သြားလို႔ ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္မတို႔က ေမာ္စကိုမွာ ေနတဲ့ ဆယ္လအတြင္း စုေဆာင္းထားတဲ့ ေတာင္ေပၚအစားအစာေတြကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာျဖတ္တဲ့  ရထားနဲ႔တင္ၿပီး အဂၤလန္ကိုဝင္သြားဖို႔ ေတြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔က ႐ုရွရဲ႕ စာတိုက္စနစ္ကို ယံုမွမယံုဘဲေလ။ ဒါေပမဲ့ ရထားအေကာက္ခြန္က ပစၥည္းေတြ သယ္လာတာမ်ားလို႔ ဆိုၿပီး ေခၚ ေမးပါေတာ့တယ္။

တစ္ခါ ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္ေကာလိပ္က ဖိတ္ၾကားစာမပါလို႔ ဆိုၿပီး အဂၤလန္ထဲ ေပးမဝင္ျပန္ပါဘူး။

ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ အဂၤလန္ကို ျပန္ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ အဂၤလိပ္သူငယ္ခ်င္း ေတြက ၿမိဳ႕လယ္နဲ႕ သံုးမိုင္ေလာက္ ေဝးတဲ့ေနရာမွာ တစ္လေလာက္ နားခိုဖို႔ စီစဥ္ေပးၾကပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ ကေတာ့ ေရာက္ေရာက္ခ်င္းမွာ မိုက္ကယ္တို႔ဆီ သြားလည္ၾကတာပါပဲ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မိုက္ကယ္တို႔က ဗိသုကာ အသြင္သဏၭာန္မွာ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ လျခမ္းပံု ပါ့ခ္ေတာင္းမွာ ေနေနၾကပါၿပီ။ အဲဒီေနရာက ေစ်းႀကီးတဲ့ေနရာမို႔ ကၽြန္မက အံ့ၾသေနခဲ့တာပါ။ မိုက္ကယ္က သူ႔အေနနဲ႕   ေစ်းအင္မတန္ခ်ိဳခ်ိဳနဲ႕ ဒီအိမ္ကို ရလိုက္ေၾကာင္း ခပ္ၿပံဳးၿပံဳးနဲ႕ ရွင္းျပပါတယ္။ အဂၤလန္မွာ ကိုယ္မဝယ္ခင္က ေနထိုင္ႏွင့္   တဲ့သူေတြကို ဆက္လက္ ေနထိုင္ခြင့္ ျပဳမယ္ဆိုရင္ အင္မတန္ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႕ အိမ္ဝယ္ႏိုင္တဲ့ စည္းမ်ဥ္း တစ္ခု ရွိပါတယ္။ မိုက္ကယ္တို႔က အဲဒီလိုနည္းနဲ႕ အိမ္ဝယ္ခဲ့တာပါ။ သူတို႔မိသားစုက ေျမေအာက္ထပ္မွာ ေနၾကၿပီး ေျမညီထပ္မွာေတာ့ မိုက္ကယ္ရဲ႕ စာၾကည့္ခန္းနဲ႕ အိပ္ခန္းေတြ ထားပါတယ္။ ပထမထပ္မွာ နဂိုတည္းက ေနေနတဲ့ အဖြားႀကီး တစ္ေယာက္ေနၿပီး ဒုတိယထပ္မွာလည္း အိမ္ငွားရွိေနပါတယ္။ အဲဒီ အထပ္ေတြက အိမ္ငွားခက မိုက္ကယ္တို႔အတြက္ လစဥ္ဝင္ေငြ ျဖစ္လာတာပါ။ အိမ္ငွား သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ အိမ္ထဲက မထြက္မခ်င္း (ေျပာင္းတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊    ေသဆံုးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္) အိမ္ရွင္အသစ္က သူတို႔အခန္းကို မပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ေအာင္  ဥပေဒက ကန္႔သတ္ထားပါတယ္။ အိမ္ငွား အမ်ားစုက အသက္ႀကီးသူေတြျဖစ္ၿပီး ဥပေဒက သူတို႔ကို ကာကြယ္ေပးထားတာပါ။

မိုက္ကယ္တို႔ အိမ္ငွားအဖြားႀကီးက သိပ္မၾကာခင္မွာ ေျပာင္းေရႊ႕သြားခဲ့ကာ စုကို အၿမဲအကူအညီ ေပးေနတဲ့ မသန္းဧက အဲဒီအထပ္ကို ဝယ္လိုက္ပါတယ္။ စုက မသန္းဧကို သူ႔ရဲ႕ “အေရးေပၚႀကီးႀကီး”လို႔ ေခၚခဲ့တာပါ။ ဒီလိုနဲ႕ စုတို႔မိသားစုလည္း ေငြေရးေၾကးေရး စိတ္ေအးလာရပါေတာ့တယ္။ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္ ဘဝဟာ တကယ္တမ္းမွာ မလြယ္ကူခဲ့ေပမယ့္ မိုက္ကယ္ရယ္၊ စုရယ္၊ မသန္းဧရယ္၊ အလက္ဇႏၵားရယ္၊ ကင္မ္ရယ္၊  ေခြးကေလးရယ္နဲ႕ သိုက္သိုက္ဝန္းဝန္း ေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့ရပါ တယ္။

 ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္တြင္ ေတြ႔ရေသာ မသန္းဧ 

( သူ႔ကို ေဒၚရာသန္းဧဟု ေခၚလွ်င္ မႀကိဳက္သူ) ႀကီးႀကီးမသန္းဧ

ကၽြန္မတို႔ မသန္းဧကို စေတြ႔ ေတာ့ သူက ကုလသမဂၢဝန္ထမ္း အျဖစ္ အႏွစ္ ၂ဝ ၾကာ အမႈထမ္းၿပီးလို႔ ပင္စင္စားအျဖစ္    ေအးေအးေဆးေဆး နားေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္ကို ဘယ္အခ်ိန္ပဲ သြားသြား သူက စုတို႔ မိသားစုနဲ႕အတူ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ကၽြန္မက သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ ေသြးသားမေတာ္ စပ္တာကို အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာတဲ့ အထိ မသိခဲ့ေလေတာ့ သူတို႔ႏွစ္ ေယာက္ဟာ ႐ုပ္ခ်င္းလည္း မတူပါလားလို႔ ေတြးေနခဲ့တာပါ။ စုကလည္း သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ ဘယ္လိုေတာ္စပ္ တယ္ဆိုတာ ဘယ္တုန္းကမွ မေျပာခဲ့ ပါဘူး။ ကၽြန္မတို႔ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ  အတူတကြ နားလည္ထားၾကတာက မိသားစုအေရးေတြမွာ အသက္ေတြ၊  ေနရာေဒသေတြ၊ အခ်ိန္ကာလေတြဆို တဲ့ ကြာျခားမႈကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈလိုက္ဖို႔ ပါပဲ။

မသန္းဧရဲ႕ အသက္ကို ဘယ္သူ ကမွလည္း မသိပါဘူး။  ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ စု ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က် သြားေတာ့ မိုက္ကယ္က “ကၽြန္ေတာ္ ထင္တာေတာ့ အန္တီ့အသက္က ၇ဝ ဝန္းက်င္ျဖစ္ရမယ္။ ဒါေပမဲ့ မေသခ်ာပါဘူး။ အန္တီကသူ႔အသက္ ကို ဘယ္တုန္းကမွ မေျပာဘူးေလ”  လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သူ႔အသက္က အေတာ္ေလး အိုခ်င္အိုေရာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူကမွ သူ႔အသက္ကို ဂ႐ုမစိုက္ပါဘူး။  လူေတြက  သူ မွတ္ဉာဏ္ ေကာင္းလြန္းတာ၊ စာဖတ္ ဝါသနာ ႀကီးလြန္းတာ၊   ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ သူ႔ခန္႔မွန္းခ်က္ေတြ မွန္ေနတာ အဲဒီလိုမ်ိဳးေတြ ေၾကာင့္ပဲ သူ႕ကို မိတ္ေဆြေတြက တအံ့တၾသနဲ႕ မွတ္မိေနခဲ့ၾကတာပါ။

အန္တီဟာ သူ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္အထိ အမ်ိဳးသမီးဆန္တဲ့ အလွတရားအေပၚ အင္မတန္ သတိထားခဲ့သူပါ။ သူ႔ေခါင္းမွာ ေခါင္းစည္းပုဝါ ေလးကို လႊားၿပီးေမးေအာက္မွာ အထံုး ေလးထံုးထားတတ္တာ အန္တီ့စတိုင္လ္ ပါပဲ။ သူက ဂ်ပန္လက္ကိုင္ပုဝါေလး ပဲျဖစ္ျဖစ္ ပစၥည္းထုတ္တဲ့ ပိတ္စ ေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ ေတြ႕တဲ့အခါ “ထားခဲ့ေလ။ ကၽြန္မေခါင္းစည္းေလး လုပ္ လိုက္မယ္”လို႔ ေျပာတတ္ပါတယ္။ သူ႔မ်က္ႏွာတစ္ဝက္ကိုေတာ့ ကိုင္း အနက္မ်က္မွန္ဝိုင္းဝိုင္းႀကီးက ကြယ္ထားေလရဲ႕။ သူက အက်ႌကို ဘေလာက္စ္လို အေနာက္တိုင္းဆန္ တာေတြ ဝတ္တတ္ေပမယ့္ ထဘီကို ေတာ့ အၿမဲစြဲစြဲၿမဲၿမဲ ဝတ္တတ္ပါ တယ္။ သူ႔ေျခေထာက္ေတြက ပံုစံ နည္းနည္း ေျပာင္းေနၿပီမို႔ ဖိနပ္ကိုေတာ့ အထူအႀကီးႀကီးေတြပဲ စီးတတ္ပါတယ္။ သူက မ်က္ႏွာမွာ မိတ္ကပ္ ပါးပါးလိမ္း၊ ႏႈတ္ခမ္းနီဆိုးၿပီး မ်က္ခံုးေမႊးကိုလည္း ေတာင္တန္းႏွစ္သြယ္ လို ထူထူနက္နက္ ဆြဲထားတတ္ပါတယ္။

သူ႔ေျခေထာက္ေၾကာင့္ သူက လမ္းေလွ်ာက္ရင္ တုတ္ေကာက္ လိုပါတယ္။ သူက သူ႔ရဲ႕ ပံုေျပာင္းေနတဲ့ လက္ေခ်ာင္းေတြကို ျဖန္႔ျပၿပီး “ဒီမွာေလ၊ ေသြးေလးဘက္နာ ေရာဂါေၾကာင့္ ကၽြန္မလက္ေခ်ာင္းေတြ ခုလိုျဖစ္ ေနတယ္”လို႔ ေျပာျပတတ္ပါတယ္။ သူ႔ကို ၁၉ဝ၉ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္က ေမြးဖြားခဲ့တယ္လို႔ ကၽြန္မထင္တာပါပဲ။ သူ႕အသက္ ၂၃ ႏွစ္ကေန ၂၅ ႏွစ္ၾကားကာလမွာ အဂၤလိပ္စာ သင္ယူဖို႔ အဂၤလန္ကို ေရာက္လာတဲ့ အခ်ိန္ကလြဲရင္ သူ႔အသက္ ၃ဝ အထိ ျမန္မာျပည္မွာ ေနခဲ့တာပါ။ ေနာက္ ေတာ့ အိႏၵိယမွာ သံုးႏွစ္ေနခဲ့ကာ ေနာက္ထပ္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ (သူ႔ အသက္ရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံုေလာက္ထိ) ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ေရာက္ေနခဲ့ပါတယ္။ အေမရိက၊ ၾသစႀတီးယားနဲ႕ အဂၤလန္ တို႔မွာ အေနမ်ားခဲ့တာပါ။ ေသြးေလးဖက္နာက အာရွလို ပူၿပီးစိုစြတ္ တဲ့ေနရာမ်ိဳးမွာ ေမြးဖြားခဲ့သူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ဥေရာပလို ေအးၿပီး ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ေနရာမ်ိဳးမွာ အေနၾကာ တဲ့အခါ  ျဖစ္တတ္တယ္နဲ႔ တူပါတယ္။

                                                          ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
                                                           မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)

ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အတြက္ စာတစ္ေစာင္ ( ဂ )

မသန္းဧကၾသစႀတီးယားအေနာက္ပိုင္းက သူ႔အိမ္ခန္းနဲ႔ မိုက္ကယ္တို႔ စုတို႔အိမ္က အခန္းၾကားမွာ လူးလာေခါက္တု႔ံ ေနထိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလန္က သူ႔ကိုလိုနီထဲမွာ ေနတဲ့သူေတြထဲက ထူးခၽြန္သူေတြကို အဂၤလန္ေခၚကာ အဂၤလိပ္စာ သင္ေပးၿပီး ၿဗိတိသွ်မႈ ျပဳတတ္ပါတယ္။ မသန္းဧကို ၁၉၃၂ ခုႏွစ္မွာ ၿဗိတိသွ်က ေရြးခဲ့တာပါ။ အဂၤလန္ကျပန္ေတာ့ ကရင္ေတြ အဂၤလိပ္စာ သင္ေပးခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ သူက သူမိသားစုအေၾကာင္း ေျပာေလ့မရွိတာမို႔ သူ႔အေဖဟာ တကၠသိုလ္မွာ ျမန္မာစာသင္တဲ့ ဆရာျဖစ္ၿပီး သူ႔မွာ ေမာင္ငယ္တစ္ေယာက္ရွိေၾကာင္းေလာက္သာ ကၽြန္မတို႔သိပါတယ္။ သူ႔အခန္းမွာခ်ိတ္ထားတဲ့ ပန္းခ်ီကားေၾကာင့္လည္း ျမန္မာျပည္က သူ႔ဘ၀ကို ကၽြန္မတုိ႔ ခန္႔မွန္းျမင္ေယာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာပန္းခ်ီေက်ာ္တစ္ဦးရဲ႕လက္ရာ သူ႔ပုံတူက အသက္၀င္လွပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သူ႔မွာ ဆံပင္အရွည္ႀကီးနဲ႔ ျမန္မာဆန္ဆန္ ၀တ္ၿပီး ပန္းေတြအလယ္ ၾကမ္းျပင္ေပၚမွာ ထိုင္ေနတဲ့ပုံက သိပ္အသက္၀င္လွပါတယ္။ ပုံထဲမွာ သူ႔ဟန္ပန္က သူ႔ဘ၀အနာဂတ္ကို ေတြးေနပုံပါ။

ေဒၚရာသန္းဧ၏ ပုံတူပန္းခ်ီႏွင့္ ဓာတ္ပုံမ်ားကို ေနအိမ္ဧည့္ခန္းတြင္ ေတြ႔ရစဥ္

သူ႔အလုပ္အေၾကာင္း ကၽြန္မကသိပ္မသိေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ ဘိလပ္ျပန္ဆိုၿပီး သူ႔ကိုေခၚၾကတာနဲ႔ နာမည္ေက်ာ္အဆိုေတာ္ ျဖစ္ခဲ့တာကိုေတာ့ သိပါတယ္။ သူ႔အသံနဲ႔ အဂၤလိပ္စာ ေကာင္းပုံေတြက ျမန္မာျပည္အတြက္ အဖိုးတန္လွတာပါ။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီးျဖစ္လာေတာ့ သူက နယူးေဒလီမွာရွိတဲ့ အသံလႊင့္ဌာနတစ္ခုမွာ အလုပ္၀င္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အသံလႊင့္ဌာနက ဂ်ပန္သိမ္းပိုက္ထားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ဂ်ပန္တပ္ေတြအေၾကာင္း အသိေပးတာေတြကို ထုတ္လႊင့္ရပါတယ္။ စစ္ႀကီးၿပီးေတာ့ သူက ဆန္ဖရန္စစၥကို ကိုသြားကာ ကုလသမဂၢမွာ အလုပ္မ၀င္ခင္ ဗြီအိုေအမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ေသးတယ္နဲ႔ တူပါတယ္။ 

                ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔အဖြဲ႔ လန္ဒန္ကိုလာၿပီး ၿဗိတိသွ်နန္းရင္း၀န္ခ်ဳပ္ ကလီမန္႔ အက္တလီနဲ႔ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ စာခ်ဳပ္လာခ်ဳပ္ၾကေတာ့ မသန္းဧကလညး လန္ဒန္မွာ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ သူနဲ႔ သူ႔သူငယ္ခ်င္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔တည္းခိုတဲ့ ေဟာ္တယ္ကို သြားေတြ႔ခဲ့တာပါ။ အန္တီမသန္းဧက သူ႔အေနနဲ႔ ပင္ပန္းေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ျမန္မာသီခ်င္းေတြနဲ႔ ေဖ်ာ္ေျဖေပးခ်င္ခဲ့တယ္လို႔ ကၽြန္မကိုေျပာျပဖူးပါတယ္။ ႏႈတ္ဆက္ပြဲမွာေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွာ မိသားစုအတြက္ လက္ေဆာင္ပစၥည္း၀ယ္သြားဖို႔ အခ်ိန္မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ေတြးမိတာနဲ႔ သူက၀ယ္ေပးလိုက္ဖို႔ တာ၀န္ယူလိုက္ပါေတာ့တယ္။ သူက အသက္တစ္ႏွစ္ခြဲအရြယ္ စုအတြက္ အဲဒီအခ်ိန္က အဂၤလန္မွာေခတ္စားေနတဲ့ ေကာ္ပတ္ရုပ္ေလးတစ္ရုပ္ ၀ယ္ေပးလိုက္ပါတယ္။

အဲဒီအရုပ္ေလးဟာ အန္တီနဲ႔စုတို႔ၾကားက ပထမဆုံးဆက္စပ္မႈပါပဲ။ အဲဒီအရုပ္ေလးကို ႏွစ္ေတာ္ေတာ္ၾကာအထိ စုက တျမတ္တႏိုးထိမ္းသိမ္းေပြ႕ပိုက္ထားေၾကာင္း သိရတဲ့အခါမွာေတာ့ အန္တီက သိပ္ကိုစိတ္လႈပ္ရွားခဲ့ပါတယ္။ လန္ဒန္မွာရွိတဲ့ ျမန္မာတခ်ိဳ႕ကေတာ့ အန္တီအေနနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေပၚမွာ ေလးစားတာထက္ပိုတဲ့ စိတ္အေနအထားမ်ဳိးရွိခဲ့လို႔ စုကိုခ်စ္ေနေၾကာင္း အတင္းေျပာတာမ်ဳိး ရွိခဲ့ေပမယ့္ ဘယ္သူကမွေတာ့ ဘယ္ရယ္လို႔ အတိအက် မသိၾကပါဘူး။

၁၉၅၀ ခုႏွစ္မွာ အန္တီမသန္းဧက ကုလသမဂၢရဲ႕ ၀န္ထမ္း ျဖစ္လာပါတယ္။ စိန္႔ဟ်ဳခ်္ေကာလိပ္ေက်ာင္း ဒုတိယႏွစ္ေႏြမွာေတာ့ စုဟာ မိခင္ရွိရာ အိႏၵိယကိုမျပန္ဘဲ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယားမွာ ကုလသမဂၢ ဆက္ဆံေရးဌာန ဖြင့္ဖို႔ တာ၀န္နဲ႔ေရာက္ေနတဲ့ အန္တီ့ဆီကို အလည္သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အယ္လ္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံသစ္ ထူေထာင္ဖို႔ စိတ္တက္ၾကြေနတဲ့ လူငယ္ေတြဟာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္တဲ့စခန္းေတြမွာ လုပ္အားေပးေနၾကတာမို႔ စုကလည္း လုပ္အားသြားေပးခဲ့ပါတယ္။

နယူးေယာက္မွာေတာ့ အန္တီဟာ သူ႔ထက္ အသက္အမ်ားႀကီးငယ္တဲ့ ၾသစႀသီးယန္းတစ္ေယာက္နဲ႔ ေမတၱာမွ်ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလူက ရုပ္ရွင္ဒါရိုက္တာ ျဖစ္ခ်င္ေနသူပါ။ အိႏိၵယမွာရွိတဲ့ က်ားေတြကို ဓာတ္ပုံရိုက္သူ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္လည္း ျဖစ္ခဲ့ပုံပါ။ သူ႔ရဲ႕ ၾသစႀတီးယား အေနာက္ပိုင္းက ေနအိမ္ကို ကၽြန္မ အလည္သြားခဲ့တုန္းကေတာ့ အန္တီက သူ႔အမ်ဳိးသား ရိုက္ထားခဲ့တဲ့ က်ားပုံ အယ္ဘမ္ကို ျပေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အသက္ ၉၀ ၀န္းက်င္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က ခင္ပြန္းသည္ကို လြမ္းေနေသးတဲ့အေၾကာင္း သိရတာကေတာ့ ကၽြန္မကို စိတ္ထိခိုက္ေစပါတယ္။ အဲဒီအမ်ဳိးသားက အန္တီကိုပစ္ၿပီး သူ႔ထက္ငယ္တဲ့ ၾသစႀတီးယန္း အမ်ဳိးသမီးေလးနဲ႔ လက္ထပ္သြားခဲ့တာပါ။ စုနဲ႔အတူ ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္မွာ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ကာလေတြမွာ အန္တီမသန္းဧရဲ႕ အိမ္ေထာင္ေရးျပသာနာ ျဖစ္ခဲ့ပုံပါဘဲ။ စုက “ အဲဒီလူဟာ အန္တီကို ေစာင့္ေရွာက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အန္တီ့ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္ေတြမွာ ကၽြန္မကပဲ ေစာင့္ေရွာက္မွာပါ “ လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။

အန္တီကေတာ့ သူ႔သေဘာထားႀကီးမႈကို အၿပဳံးမပ်က္ ျပခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလူနဲ႔ သူ႔ေနာက္မိန္းမ ကေတာ့ သူတို႔အိမ္နားမွာပဲ ေနၿပီး အန္တီဆီကိုေတာင္ မၾကာမၾကာ လာလည္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီလူရဲ႕ မိသားစုဓာတ္ပုံကို ၾကည့္ရင္း အန္တီက “ ကၽြန္မကိုေစာင့္ေရွာက္ေနသလို ေပါ့ေလ “ လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ရထားက ၾသစႀတီးယားရဲ႕ Feldkirch ဘူတာရုံမွာ ရပ္ေတာ့ အသက္ ၄၀ ၀န္းက်င္ အရပ္ရွည္ရွည္ ပိန္ပိန္ပါးပါး အမ်ဳိးသမီးက လာႀကိဳၿပီး ရွင္က အို႔တ္စု ကေတာ္ေနာ္လို႔ ေမးပါတယ္။ သူက အန္တီ့အမ်ဳိးသား ၀ါနာရဲ႕ ေနာက္မိန္းမပါပဲ။ အန္တီက လာမႀကိဳႏိုင္လို႔ သူ႔ကို လာအႀကိဳခိုင္းခဲ့တာပါတဲ့။ ကၽြန္မလည္း မိုက္ကယ္ေျပာခဲ့တဲ့ စကားတခြန္းကို သတိရမိပါတယ္။ “ ႏိုကိုရီေရ အန္တီကေတာ့ ကိုယ့္ခင္ပြန္းရဲ႕ ေနာက္မိန္းမနဲ႔ အဆင္ေျပေအာင္ ေနႏိုင္တယ္ေနာ္။ သိပ္အံ႔ၾသဖို႔ ေကာင္းတာပဲ “ တဲ့။ ဒီထက္ အံ႔ၾသဖို႔ ေကာင္းတာက အန္တီေနတဲ့အခန္းက သုံးလႊာမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီမိန္းမေတြရဲ႕ မိဘေတြက အဲဒီအေဆာက္အအုံမွာပဲ ပထမထပ္မွာ ေနၾကတာပါ။ သူတို႔က မနက္တိုင္း အန္တီ့ဆီလာၿပီး ေစ်း၀ယ္စာရင္း လာမွတ္ၾကသလို အန္တီ့ဘဏ္စာရင္းကိုလည္း သူတို႔ကပဲ ထိန္းသိမ္း ကိုင္တြယ္ေပးၾကပါတယ္။ သူတို႔ အသက္ေတြက အန္တီ့ထက္ အမ်ားႀကီးငယ္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္မျဖင့္ ဒီလိုဆက္ဆံေရးပုံစံမ်ဳိးကို ဘယ္လိုမွ ေတြးၾကည့္လို႔ မရခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အလက္ဇႏၵားက အန္တီ့ဆီ လာလည္ခ်ိန္ျဖစ္ေနတာမို႔ ကၽြန္မလည္း သူ႔အတြက္ ဆူရွီလုပ္ေပးဖို႔ ျဖစလာပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း ေစ်းသြားၿပီး ပုဇြန္တို႔ ငါးတို႔ အ၀ယ္သြားပါတယ္။ အန္တီက “ ကၽြန္မ မစားဘူးေလ။ ကၽြန္မအစား ၀ါနာရဲ႕သားကိုေပးလိုက္ပါ “ လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၀ါနာရဲ႕သားက ၀ါနာနဲ႔ စြပ္ခၽြတ္တူပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း အန္တီ့ရဲ႕ ၀ါနာ့အေပၚ အခ်စ္ေတြကို ေတြ႔လိုက္ရတာပါပဲ။

           စု ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ေနခိုက္ တစ္ခ်ိန္မွာေတာ့ အသည္းမာတဲ့ အန္တီမသန္းဧဟာ “ ႏိုကိုရီေရ ကၽြန္မက ပင္လယ္မွာေမြးၿပီး ေတာင္ေပၚမွာေသမွာေလ “ လို႔ ဖုန္းဆက္ၿပီး ေျပာလာပါတယ္။ သူ႔ကိုၾကည့္ရတာ အားနည္းလြန္း ေနပါၿပီ။ စုအစား သူ႔ရဲ႕ေနာက္ဆုံးေန႔ေတြမွာ သူ႔ကို ေစာင့္ေရွာက္မယ္လို႔ ကၽြန္မက ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ ကၽြန္မက ဇူးရစ္မွာ တစ္ညအိပ္ၿပီးမွာ ၾသစႀတီးယားၿမိဳ႕ေလးဆီ ရထားနဲ႔ ထြက္လာခဲ့ေတာ့တာပါ။ တစ္လမ္းလုံးလည္း အန္တီအတြက္ ဆုေတြေတာင္းေနခဲ့တာေပါ့။

 

ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အတြက္ စာတစ္ေစာင္ ( ၉) 

 

မိုက္ကယ္အဲရစ္၊ ႀကီးႀကီး မသန္းဧႏွင့္ အလက္ဇႏၷား တို႔ကို ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ေတြ႔ရစဥ္

အန္တီကေတာ့ သူ႔အိမ္ခန္းထဲ ေရာက္တာနဲ႕ သူ႔ခင္ပြန္းေဟာင္းရဲ႕ ဓာတ္ပံုစာအုပ္ကို ထုတ္ျပေတာ့တာပါပဲ။ ေရေႏြး ၾကမ္းေလး ဘာေလးနဲ႕ေတာင္ ဧည့္မခံေသးပါဘူး။ သူ႔မီးဖိုေခ်ာင္ထဲကိုလိုက္ၿပီး သူ႔ကို ကူညီဖို႔ ႀကိဳးစားျပန္ ေတာ့လည္း အကူမခံပါဘူး။ “ဒါ ကၽြန္မအိမ္ေလ။ ဒီအိမ္မွာ ဘာကိုမဆို ကၽြန္မဘာသာပဲ လုပ္တယ္။ အဲဒါကၽြန္မရဲ႕ စည္းကမ္းေပါ့။ စည္းကမ္းဟာ စည္းကမ္းပဲေလ”လို႔ အန္တီက ေဒါသတႀကီး ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း ဖုန္းထဲက သူ႕စကားေတြကို ျပန္ေတြးၿပီး နားမလည္ ႏိုင္ေအာင္ပါပဲ။ ဒီေတာ့မွ သူက “ႏိုရီကိုေရ ရွင္လာလည္တဲ့ အခ်ိန္က အေကာင္းဆံုး အခ်ိန္ပဲ။ ဇြန္လ ဆိုတာ ရာသီဥတု အေကာင္းဆံုးအခ်ိန္ေပါ့” လို႔ ေျပာပါေတာ့တယ္။
အန္တီ တည္ခင္းတဲ့ ညစာကေတာ့ ျမန္မာထမင္း၊ ဗီယာနာ ဝက္အူေခ်ာင္းနဲ႕ အသုပ္ပါပဲ။ အသက္ ၉ဝ ဝန္းက်င္ ဆိုေပမယ့္ သူက ႏိုင္ငံတကာကို သြားလာေနခဲ့သူမို႔ တည္ခင္း ျပင္ဆင္ထားပံုက အေကာင္း လြန္ေနပါတယ္။ ဖေယာင္းတိုင္ မီးေအာက္မွာ ကၽြန္မတို႔က ေရဖန္ခြက္ခ်င္းထိၿပီး ညစာစားပြဲကို စတင္ လိုက္ပါတယ္။ ကၽြန္မက ဝက္အူေခ်ာင္းကို ႀကိဳက္ေတာ့ အန္တီက သေဘာက်ပါတယ္။ “ႏိုရီကိုက ဝက္ အူေခ်ာင္း ႀကိဳက္ေတာ့ ေကာင္းတယ္။ ၾသစႀတီးယားက ဝက္သား သိပ္စားတာ”လို႔ေျပာပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ ေတာ့ ကၽြန္မကို ညစာေကၽြးတိုင္း ဗီယာနာ ဝက္အူေခ်ာင္း ပါလာေတာ့တာပါပဲ။
တကယ္ေတာ့ ဇြန္လမွာ ရာသီဥတု အေကာင္းဆံုးသာ ဆိုတယ္ ႏွင္းေတြကေတာ့ အယ္လ္ပ္ေတာင္တန္း ေပၚမွာ ရွိေနတုန္းပါ။ အန္တီက အျပင္ထြက္ဖို႔ တုတ္ေကာက္ ပါမွရတာေၾကာင့္ အျပင္ထြက္ေလ့ မရွိပါဘူး။ ဒီေတာ့ ေဒသခံေတြနဲ႕လည္း မခင္ႏိုင္ ျဖစ္ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဒသခံေတြက ဂ်ာမန္လိုပဲ ေျပာၾကတာကိုး။ အန္တီက အဂၤလိပ္လိုနဲ႕ ျပင္သစ္လို ကၽြမ္းေပမယ့္ ဂ်ာမန္လိုေတာ့ သိပ္မကၽြမ္းပါဘူး။ ဒီေတာ့ အန္တီဟာ ဝါနာရဲ႕ ေနာက္မိန္းမနဲ႕ သူ႔မိဘေတြရဲ႕ အကူအညီမပါဘဲ ရပ္တည္လို႔ မလြယ္ပါဘူး။ အဲဒီအေဆာက္အအံုမွာ ေနတဲ့ သူ႔ဆရာဝန္ ကေတာ့ အန္တီ့ရဲ႕တစ္ဦးတည္းေသာ မိတ္ေဆြပါပဲ။


အန္တီဟာ ကမၻာမွာ ဂုဏ္ယူဖြယ္ အသက္ေမြးအလုပ္ေတြ လုပ္ခဲ့တယ္ ဆိုေပမယ့္ သူ႕ဘဝကေတာ့ အထီးက်န္ ဆန္လွပါတယ္။ သူက အဲဒီအထီးက်န္ဘဝကို စာဖတ္ၿပီးေတာ့ပဲ ျဖတ္သန္းတာပါ။ သူ႔စာၾကည့္ခန္းထဲက စာအုပ္စင္မွာေတာ့ အေမရိကန္နဲ႕ အဂၤလိပ္ စာေပဆိုင္ရာ စာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကေတာ့ အန္တီက ျပင္သစ္ ေတာ္လွန္ေရး ဆိုင္ရာ စာအုပ္ေတြကို ျပန္ဖတ္ေနခဲ့တာပါ။ သူက “ေတာ္လွန္ေရး တစ္ခု စတဲ့အခါ လူမႈေရး အေျခအေနကို ထပ္ၿပီးသိခ်င္လာလို႔ ဖတ္ေနတာ”လို႔ ေျပာပါတယ္။


သူ႔ရဲ႕ အခန္းတစ္ခန္းထဲမွာေတာ့ ျမန္မာလံုခ်ည္ေတြကို စင္နဲ႕တင္ထား ပါတယ္။ သူဘယ္ေနရာပဲ ေရာက္ေန ေန ဒီလံုခ်ည္ေတြကို သယ္သြားၿပီး ျမန္မာျပည္ကို ေရာက္ေနသလို ခံစားပံုပါပဲ။ “လံုခ်ည္ေတြ အမ်ားႀကီးပဲေနာ္” လို႔ ကၽြန္မကေျပာေတာ့ အန္တီက “ကၽြန္မေသရင္ အဲဒီပစၥည္း အားလံုးဟာ စုအတြက္ပဲေလ”လို႔ တံု႕ျပန္ပါ တယ္။ သူ႔ရဲ႕ စုကိုခ်စ္တဲ့ အခ်စ္ဟာ ႀကီးမားလွပါတယ္။ သူဟာ စုအတြက္ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ အရေရာ ေငြေၾကးအရပါ မိခင္တစ္ေယာက္လို ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့တာပါ။ သူက ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂ဝ မွာ စုေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ၿပီး ေနာက္ပိုင္း မိုက္ကယ့္ကိုပါ သားမက္တစ္ေယာက္လို ေစာင့္ေရွာက္ပါတယ္။ စုတို႔မိသားစု ကိုလည္း သူ႔မိသားစုလိုပဲ ေစာင့္ေရွာက္ ခဲ့တာပါ။

စု ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ၿပီးတဲ့အခါ အလက္ဇႏၵားက စိတ္ဓာတ္ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ခံစားလိုက္ ရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သူတို႔ မိသားစုဟာ စုနဲ႕အတူ ရန္ကုန္အိမ္မွာ ရွိေနၿပီး အလက္ဇႏၵားက အသက္ ၁၆ ႏွစ္ ရွိၿပီမို႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ဆိုတာရဲ႕အဓိပၸာယ္ကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္ပါတယ္။ ကင္မ္ကေတာ့ အသက္ ၁၁ ႏွစ္သားမို႔ သိပ္ နားမလည္ေသးဘဲ အေစာင့္စစ္သားေတြနဲ႕ ေဆာ့ကစားေတာင္ ေနခဲ့ပါသတဲ့။ မိုက္ကယ္က ျပန္ေျပာျပခဲ့ တာပါ။

၁၉၈၈ ခု မတ္လမွာေတာ့ စုဟာ ေနမေကာင္း ျဖစ္ေနတဲ့ သူ႔အေမကို ျပဳစုဖို႔ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္သြားရတဲ့ အခါ အလက္ဇႏၵားက အသက္ဆယ့္ငါးႏွစ္ေတာင္ မျပည့္ရွာေသးပါဘူး။ သူက ထက္ထက္ျမက္ျမက္ရွိသူမို႔ သူ႔အေမကို လက္လႊတ္လိုက္ရေတာ့မွာကို ပူပန္တတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လူပ်ဳိေပါက္ဆိုေတာ့ မိခင္ကို တကယ့္ကို အလိုရွိေနတဲ့ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ေနတာေပါ့။ မိုက္ကယ္ကေတာ့ အဂၤလန္က အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ရၿပီးစ ျမန္မာသူနာျပဳ ကေလးမတစ္ေယာက္ကို အလက္ဇႏၵားကို ျပဳစုေပးဖို႕အတြက္ ငွားခဲ့ပါ ေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္သူက ႀကီးႀကီး မသန္းဧကလြဲၿပီး ဘယ္သူ႔စကားကိုမွ နားမေထာင္ခဲ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ အလက္ဇႏၵားက ငယ္ငယ္ကေလး တည္းက မသန္းဧရဲ႕ စကားကိုပဲ နားေထာင္သူပါ။ ကၽြန္မမွတ္မိေနတာက သူတို႕ငယ္ငယ္တုန္းကလမ္းေလွ်ာက္ ထြက္ၾကတဲ့အခါ မသန္းဧကပဲ သူ႔ရဲ႕ လက္ကိုကိုင္ၿပီး ေလွ်ာက္ခဲ့တာပါ။

အဲဒီႏွစ္မွာပဲ ကၽြန္မက အန္တီ မသန္းဧဆီ အလည္သြားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စုရဲ႕ ေမြးစားအေမလို ျဖစ္ေနတဲ့    ေနာက္တစ္ေယာက္က အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳး ေလဒီပတ္ထရစ္ ရွာေဂါရ္ဘုသ္ ပါ။ သူကလည္း ကၽြန္မရွိေနတဲ့အခ်ိန္ အန္တီ့ဆီ လာလည္ပါတယ္။သူက အန္တီ့ကို ၾသစႀတီးယားမွာ တစ္ေယာက္တည္းထားခဲ့လို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ေအာက္စ္ဖုိ႔ဒ္မွာ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးတဲ့ ေဂဟာတစ္ခုကို ရွာၿပီး အန္တီ့ကို ေျပာင္းေနေစဖို႔ စီစဥ္ရပါတယ္။ အန္တီကလည္း သူ႔အေနနဲ႔ အိပ္ယာေပၚမွာပဲ ေနေနရတဲ့ အေနအထား မေရာက္ခင္မွာ ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္ကို    ေျပာင္းသြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ အဲဒီေဂဟာမွာ ေရခ်ိဳးခန္း၊ အိမ္သာတြဲလ်က္ အိပ္ခန္း တစ္ခန္းရယ္၊ မီးဖိုေခ်ာင္ပါတဲ့ ဧည့္ခန္း တစ္ခန္းရယ္ပါတဲ့ အခန္း က်ယ္တစ္ခုကို တစ္လ ေပါင္ ၈ဝဝ ေပးရပါတယ္။ အဲဒီေဂဟာမွာ စာၾကည့္တိုက္ ေကာင္းေကာင္းလည္း ရွိသလို ႐ုပ္ရွင္႐ံုလို သီေရတာအေသးေလးလည္းရွိပါတယ္။ ဧည့္သည္လာရင္ တည္းလို႔ရတဲ့ အခန္းကလည္း ရွိတာပါ။

ႀကိဳမွာထားလို႔ရတဲ့ အစားအေသာက္ ဌာနလည္း ရွိပါတယ္။ ေဂဟာမွာ ၂၄ နာရီ လံုၿခံဳေရးစနစ္လည္း ရွိတာမို႔ စိတ္ေအးရမယ့္ေနရာေပါ့။ ဒီလိုနဲ႕ အသက္ ၉ဝ အရြယ္ အန္တီမသန္းဧဟာ သူ႔ခင္ပြန္းနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အမွတ္ရစရာေတြ ရွိေနတဲ့ ၾသစႀတီးယားကေန သူ႔ေသတၱာေတြထဲမွာ အၿမဲသိမ္းထားတတ္တဲ့ ဓာတ္ပံုမ်ားရဲ႕ ပိုင္ရွင္ စုေနခဲ့ဖူးတဲ့ ေအာက္စဖို႔ဒ္ကို အၿပီးတိုင္ ေျပာင္းေရြ႕ လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။
                                              ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
                                                 မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)

ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ အတြက္ စာတစ္ေစာင္ (၁ဝ)

၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ အသက္ ၉၉ ႏွစ္ အရြယ္ သူကြယ္လြန္တဲ့အထိ အန္တီက ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္မွာ ေနခဲ့တာပါ။ ေဂဟာမွာ ေနစဥ္ အန္တီတစ္ခုခု ျဖစ္တာနဲ႕ ေဂဟာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴက ေလဒီ ေဂါရ္ဘုသ္ကို ဖုန္းဆက္ ေျပာပါေတာ့တယ္။ အဲဒီအခါ သူကိုယ္တိုင္က အသက္ ၈ဝ ရွိေနၿပီျဖစ္တဲ့ ပက္ဟာ လန္ဒန္ကေန ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္ကို ကား ကိုယ္တိုင္ေမာင္းၿပီး  အန္တီ့ကို သြားေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မဘဝတစ္ ေလွ်ာက္မွာ ပက္လို႔ ကၽြန္မကေခၚတဲ့ ေလဒီ ေဂါရ္ဘုသ္လို ၾကင္နာတတ္ၿပီး ခင္မင္စရာ ေကာင္းတဲ့ အဂၤလိပ္ အမ်ိဳးသမီးမ်ိဳး မေတြ႕ဖူးပါဘူး။

အန္တီက သူ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ေတြကို စုနဲ႕မိုက္ကယ္ရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္က လူေတြၾကားထဲမွာ ကုန္ဆံုးေစခဲ့ တာပါ။ ျမန္မာ ကက္သလစ္ သီလရွင္ေတြက သူ႔ကိုေန႔စဥ္ ျပဳစုေပးခဲ့ပါတယ္။ ပက္ကေတာ့ အဲဒီသီလရွင္ ေတြကို နတ္သမီးေတြလို႔ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါတယ္။ အန္တီကေတာ့ သီလရွင္ေတြကို စုအေၾကာင္းခ်ည္း ေျပာေနခဲ့ပါ တယ္။ သူတို႔အတြက္က စုဟာ စိမ္းေနခဲ့ေပမယ့္ အန္တီ့ဆီက စုေရာဂါဟာ သူတို႔ကို ကူးစက္ခဲ့ရာက သီလရွင္ေတြလည္း စုကို ေထာက္ခံ သူေတြ ျဖစ္လာ ပါေတာ့တယ္။ သူတို႔ ဟာ အန္တီ့ကို ေရမိုးခ်ိဳးေပးခဲ့စဥ္က ထိေတြ႔ခဲ့တဲ့ အထိအေတြ႕ဟာ ခုထိ သူ႔လက္ေပၚမွာ က်န္ေနေသးတယ္လို႔ ကၽြန္မကို အန္တီကြယ္လြန္ၿပီး တစ္ ႏွစ္အၾကာမွာ ျပန္ေျပာျပေတာ့ မ်က္ရည္ေတြလည္း ဝဲလို႔ပါ။ အန္တီဟာ သီလရွင္ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ လက္ထဲမွာ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႕ ေသးေသးလာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီ ျမန္မာ ကက္သလစ္ သီလရွင္ေတြဟာ မိုက္ကယ္တို႔နဲ႕ သိကၽြမ္းတယ္ဆိုၿပီး ျမန္မာျပည္ ကို ျပန္ဝင္လို႔ မရခဲ့ဘဲ ျဖစ္ခဲ့တာမို႔ သူတို႔ရဲ႕ မိဘေတြကို ကိုယ္တိုင္ မျပဳစုႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီေတာ့ အန္တီ့ကို သူတို႔ မိသားစုလို ျပဳစု ခဲ့ေတာ့တာေပါ့။ စုက အန္တီ့ကို သူကိုယ္တိုင္ ျပဳစုခ်င္ခဲ့တဲ့ ဆႏၵဟာ တစ္နည္းနည္းနဲ႕ ျပည့္စံုခဲ့တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ အန္တီ့ကို ျပဳစုခဲ့တာက ျမန္မာႏိုင္ငံသူေတြ ျဖစ္ခဲ့လို႔ပါပဲ။

ႀကီးႀကီး မသန္းဧ၊ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိသားစုကို ေတြ႔ရစဥ္

ကၽြန္မရဲ႕ ခင္ပြန္းကေတာ့ အန္တီ့ကို ဂ်ပန္အဆိုေတာ္နဲ႕ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ Li Kou Ran နဲ႕ ႏႈိင္းေလ့ ရွိပါတယ္။ သူက သိပ္ေခ်ာေမာ လွပၿပီး စစ္အတြင္းက တ႐ုတ္ျပည္မွာ သူလွ်ိဳ တစ္ေယာက္အျဖစ္ သတင္းေတြကို ဂ်ပန္ေတြဆီ ျပန္ပို႔ေပးခဲ့သူပါ။ အန္တီကလည္း စစ္အတြင္းက အိႏၵိယမွာေနၿပီး ဂ်ပန္စစ္သတင္း ေတြ အေၾကာင္း အသံလႊင့္ခဲ့ဖူးသလို အလွအပနဲ႕ ဖက္ရွင္ကို ေၾကာင့္ၾကစိုက္တဲ့ ဘိလပ္ျပန္ သန္းနာမည္နဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ အဆိုေတာ္တစ္ေယာက္ မဟုတ္လား။ သူက ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ထိ လူေတြနဲ႔ မေတြ႕ခင္မွာ သူ႔ကိုယ္သူ လွလွပပ ဝတ္စား ျပင္ဆင္တာမ်ိဳး လုပ္ခဲ့တာကိုလည္း ကၽြန္မတို႔ ေတြ႕ျမင္ သေဘာေပါက္ ခဲ့ရပါတယ္။ သူက ျမန္မာေတြရဲ႕ အက်င့္ျဖစ္တဲ့ ႀကိဳတင္ အေၾကာင္းမၾကား ဝင္ေတြ႕တာမ်ိဳးကို မုန္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ “ျမန္မာေတြရဲ႕ေကာင္းတဲ့ ဓေလ့တစ္ခုက သူတို႔ဆီကို လမ္းႀကံဳ ဝင္လည္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳးဟာ မယဥ္ေက်းတဲ့ အျပဳအမူလို႔ မခံယူတတ္ၾကတာပါပဲ” လို႔လည္း ျဖည့္စြက္ေျပာပါေသးတယ္။

ကိုယ့္ေရ ကိုယ့္ေျမကေန တစ္ခါမွ မခြဲခြာဖူးသူေတြ အတြက္ေတာ့  အန္တီမသန္းဧရဲ႕ ဘဝကို ေကာင္းကင္က နတ္သမီး တစ္ပါးရဲ႕ ဘဝလို လြတ္လပ္ေနမယ္လို႔ ထင္ေကာင္း ထင္ၾကမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အန္တီ့မွာ လွပတဲ့ အသံ၊ ထူးျခားတဲ့ ဘာသာစကား စြမ္းရည္၊ မ်ားျပားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အေတြ႕အႀကံဳ၊ ထူးခၽြန္ ထက္ျမက္ၿပီး စူးစမ္းတတ္တဲ့ ဒီမိုကရက္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ အျမင္ဆိုတဲ့ အစြမ္းေတြေၾကာင့္ပဲ သူဟာ ကိုယ့္ေရ ကိုယ့္ေျမမွာ မေနခဲ့ႏိုင္ေၾကာင္းကိုေတာ့ သိၾကမယ္ မထင္ပါဘူး။ ဒီလိုနဲ႕ အန္တီဟာ သူ႔ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လံုး ျမန္မာ့အေရးကို ေတြးေတာသယ္ပိုးၿပီး ျပည္ပမွာ အထီးက်န္စြာ ေနျဖစ္ခဲ့ေတာ့တာပါ။ ကၽြန္မစိတ္ထင္ စုဟာ အန္တီ့ အေပၚ မိဘေတြေၾကာင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္တာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲနဲ႕ အန္တီ့လိုမ်ိဳး အေတြးတူၿပီး ေျခရာနင္း ခဲ့တာ ျဖစ္မွာပါ။ စုနဲ႕အန္တီဟာ အေတာ္ႀကီး တူခဲ့တာ ခ်စ္ခင္ခဲ့တာ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္မယ္ ထင္ပါတယ္။

၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္မွာ ဘာသာျပန္သူ အေနနဲ႔ ႀကီးႀကီး မသန္းဧရွိရာ ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္က ေဂဟာကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သူ႔အသက္ဟာ ၉၆ ႏွစ္ ရွိေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ အားလံုးကို ေသခ်ာ မွတ္မိေနၿပီး လူေတြက သူ႔ကို ေဒၚရာသန္းဧလို႔ ေခၚၾကတာကို မႀကိဳက္ေၾကာင္း၊ သူ႔နာမည္ဟာ အဂၤလိပ္လို Dora ေဒၚရာနဲ႕ ျမန္မာလို မသန္းဧ ျဖစ္ၿပီး သန္းဧကို Sir name သေဘာ ေဒၚရာနဲ႕ တြဲေခၚၾကတာဟာ မွားယြင္း ေၾကာင္း အပါအဝင္ စကားေတြ အမ်ားႀကီး ေျပာကာ သူ သိမ္းထားတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြလည္း အမ်ားႀကီး ျပခဲ့ပါ တယ္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ႀကီးႀကီးဆီ မသြားႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေလဒီ ေဂါရ္ဘုသ္နဲ႕သာေတြ႕ျဖစ္ၿပီး  သူ႔အေၾကာင္း ေတာ့ ေျပာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္သက္မွာ တစ္ခါတည္း ဆံုျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ဓာတ္ပံုအတူ႐ိုက္ၾကဖို႕ ျပင္တဲ့အခါ ေခါင္းစည္းနဲ႕ပန္းကို အရျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့ ႀကီးႀကီးေအးရဲ႕ ပံုရိပ္ေတြက ခုထိ လတ္ဆတ္ေနဆဲပါ။
                                                               ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
                                                                မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)